Có rất nhiều khách hàng đến với aK hỏi rằng: “Tiêu âm có giúp tôi làm biến mất hoàn toàn âm thanh hay không?” Họ đã nhầm lẫn giữa tiêu âm và cách âm. Vì vậy, aK xin hệ thống lại khái niệm tiêu âm trong xử lý âm học để bạn có thể hiểu vấn đề thật rõ ràng.
Có 4 mục tiêu chính trong xử lý âm học:
– Ngăn sóng đứng (standing wave) và nhiễu âm làm ảnh hưởng đến đáp ứng tần số của phòng nghe hoặc phòng thu âm.
– Giảm hiện tượng ù trong phòng nhỏ và giảm thời gian dội âm trong phòng thu/thính phòng lớn.
– Tiêu âm (absorber) hoặc tán âm (diffussor) trong phòng để tránh hiện tượng ù, tiếng vọng.
– Cách âm để tránh cho âm thanh lọt ra ngoài phòng, nghĩa là không gây ảnh hưởng đến hàng xóm và tạp âm bên ngoài không chui vào phòng nghe/phòng thu.
Như vậy, tiêu âm là biến âm thanh ù ù trong một phòng nghe trở nên rõ ràng và chắc chắn, làm biến mất những âm thanh dội lại, tạo ra chất lượng âm thanh tốt hơn cho phòng hát, phòng thu.
Trong tiêu âm lại có 2 loại:
– Một để điều khiển phản xạ của tần số cao và trung, nhằm giảm thiểu tiếng vọng.
– Một loại gọi là “bass trap” (bẫy tiếng trầm) để tiêu âm có tần số thấp nhằm giảm thời gian dội âm trong phòng.
Cả 2 kiểu xử lý này đều cần phải có để đảm bảo tiêu chuẩn âm thanh cho căn phòng.
Trong thi công công trình, để tiêu âm, các công trình sư sử dụng vật liệu tiêu âm, hút âm. Vật liệu hút âm tập trung vào độ lớn nhỏ của năng lượng âm thanh phản xạ, mục đích tối thiểu hóa năng lượng âm thanh phản xạ. Khi sóng âm chạm vào bề mặt vật liệu, một bộ phận năng lượng âm thanh bị phản xạ, một bộ phận khác bị hút vào bên trong vật liệu, một bộ phận nữa xuyên qua mặt bên kia của vật liệu. Khi phần lớn các năng lượng âm thanh đi vào trong vật liệu (bị hút hoặc xuyên qua) còn năng lượng phản xạ rất nhỏ, chứng tỏ vật liệu có tính năng hút âm tốt. Khi hệ số hút âm trên 0.2, có thể gọi là vật liệu hút âm.
Nhiều người đặt các tấm mút lên khắp tường để giảm đi tiếng vọng. Song phải đặt như thế nào, kích cỡ ra sao lại là vấn đề cần nghiên cứu kỹ. Ví dụ, nếu vỗ tay trong phòng có xử lý bằng mút xốp (hay nỉ, mút trứng, rèm…), bạn sẽ không nghe thấy tiếng vọng nào. Nhưng các tấm mỏng sẽ không hiệu quả trong điều kiện tiếng ồn và tiếng dội nhại lớn. Các studio hay phòng khách ở tầng hầm có tường xây bằng gạch hay bê tông thường gặp khó khăn này vì tường càng cứng thì càng dội âm trầm mạnh. Trên thực tế, chỉ cần xây một bức tường đá phiến mới cách tường xi măng cũ khoảng vài phân có thể giảm hiện tượng dội âm tần số thấp vì nó có thể hấp thu một chút. Để tiêu âm phòng hát, phòng thu, hội trường… cách tốt nhất là bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia hoặc những đội ngũ thi công giàu kinh nghiệm.